Zdecydowanym łącznikiem przeszłości z dniem dzisiejszym, jeśli nie wręcz leitmotivem aktualnej wystawy są mutacje, a może raczej kolejne wersje grafiki Rafała Pytla powstałej w roku 2018 pod ekscytującym tytułem: W hołdzie dla Eksperymentalnego Studia Muzyki Elektronowej Polskiego Radia. W tym szczególnym homage dominuje motyw szpul magnetofonu, których taśma jest nośnikiem inspirującego artystę dźwięku, a może, w domyśle, także szerszych informacji przetwarzanych komputerowo.
Powtarzające się w różnych układach i formach szpule w formie abstrakcyjnych figur mają jednak zdecydowaną konotację przedmiotową. Są esencją i wizualnym wyróżnikiem przywołanego z pamięci magnetofonu, obiektu kultowego dla wielu pokoleń, ważnego przed laty również dla artysty. Ale w interpretacji Pytla nie jest to już tylko idea i znak przykurzonego, sentymentalnego rekwizytu, lecz nowoczesny, ożywiony artystycznie, ważny instrument i nośnik informacji; na jego szpule nawija artysta perforowane taśmy znaków graficznych. Z pewnością czyni to z nadzieją, że przekaz ten zostanie indywidualnie zinterpretowane przez odbiorcę. W ten sposób tworzy nie tylko skomplikowane, momentami iluzorycznie opartowskie przestrzenie wizualne, ale też zdaje się stymulować wrażenia dźwiękowe. Nostalgiczne wspomnienie przedmiotu sprzed lat wywołuje zatem artystyczny ferment niewiele mający wspólnego z sentymentalna nutą. Po raz kolejny więc „nostalgiczna skaza”, wpisana w kondycję artysty, została wykorzystana i w procesie aktu twórczego, przezwyciężona.
Obecne na wystawie cykle graficzne uzupełniają nieco inne w formie Reliefy prezentowane również jako cykl. Autorsko „opakowane” przez artystę przyjmują formę obiektu trójwymiarowego. Genetycznie jednak, co podkreśla artysta, związane są z grafiką. „Reliefy są wykonane na tym samym papierze co grafika. Nacięcia, perforacje również są tożsame ze strukturą linorytu. Pomysł ich wykonania wpadł mi kiedy niechcący przebiłem na wylot linoleum i papier znajdujący się pod spodem”. Reliefy dopełniają prezentację grafiki na wystawie, wyrażają też nieodłączną artyście potrzebę tworzenia obiektów i zaistnienia w trójwymiarowej przestrzeni.(J.F.)
Rafał Pytel – urodzony w 1974 roku w Krakowie artysta interdyscyplinarny. Absolwent Wydziału Malarstwa i Wydziału Grafiki ASP w Krakowie. Autor 23 wystaw indywidualnych, uczestnik 144 wystaw zbiorowych. Laureat nagród i wyróżnień w dziedzinie grafiki i malarstwa. Prace w zbiorach: Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie, Muzeum Sztuki Książki w Łodzi, Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi, Museum of Musashino Art University w Tokio, Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie oraz w zbiorach prywatnych w Polsce i na świecie. Uprawia, grafikę, malarstwo, tworzy obiekty przestrzenne, reliefy. W swojej pracy wykorzystuje również dźwięk. Od 2020 roku jest profesorem macierzystej uczelni. Prowadzi Pracownię Rysunku na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie.
Projekt współfinansowany ze środków Miasta Krakowa
ul. Sławkowska 14